پیگیری سفارش
نگهداری از گل شمعدانی در خانه های ایرانی پیشینه ای بسیار قدیمی دارد. در واقع علاقه ما ایرانی ها به مراقبت از این گل، در خانه پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها پیداست. به دلیل همین خاطراتی که بسیاری از ما از آن دوران داریم باعث می شود تا از شمعدانی به عنوان یک گلدان گل آپارتمانی در خانه یا در باغچه حیاط منزل مان نگهداری کنیم و یا اینکه به عنوان گل برای پدربزرگ و گل برای مادر بزرگ این گلدان را به آن ها هدیه بدهیم. اگرچه می توان این گیاه را در روزهای گرم ترسال نیز در خارج از منزل نگه داشت اما بهتر است که شمعدانی ها را در طول زمستان به داخل خانه بیاورید.
معرفی گل شمعدانی
نام علمی این گیاه ( Pelargonium) و از خانواده (Geraniaceae) به حساب می آید و همه گونه های آن بومی آفریقا هستند. گونه و دورگه هایی از این گیاه برای نگهداری در آپارتمان ها وفق داده شدند که ارتفاع آنها در خارج از آپارتمان (طبیعت) به 1 الی 2 مترهم میرسد. این گیاه ممکن است پر پشت و یا کم پشت از لحاظ گل باشد و این موضوع به گونه و نژاد این گیاه بستگی دارد. گل شمعدانی برگ های بزرگ و پهن کنگره ای دارد و می توانید آن را به صورت تک رنگ و دور نگ (ابلق) در گل فروشی ها پیدا کنید. گل های شمعدانی بزرگ و به رنگ سفید، قرمز و بنفش هستند.
روش نگهداری گل شمعدانی و مراقبت از آن آسان است، بنابراین می توان آن ها را هم در گلدان و هم در حیاط کاشت. طریقه و نحوه نگهداری و مراقبت از گل شمعدانی مانند شیوه نگهداری انواع گیاه آپارتمانی، در آپارتمان یا حیاط و در زمستان و تابستان کمی با هم متقاوت است. به همین دلیل اگر می خواهید بدانید چگونه از گل شمعدانی مراقبت کنیم، ما در ادامه سعی کرده ایم به طور کامل در مورد آن ها توضیح دهیم.
سمی بودن گل شمعدانی
این گیاه علاوه بر زیبایی و عطر دلنشینی که دارد یک گیاه سمی می باشد که حتما باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود. عوارض بلعیدن این گیاه استفراغ و ایجاد سوء هاضمه در کودکان می باشد. مسمومیت این گیاه علاوه بر انسان ها حیوانات خانگی را نیز دچار اذیت و آزار می کند. پس بهتر است که این گیاه دور از دسترس حیوانات خانگی نیز نگهداری شود. هرچند که این گیاه به این شکل ایجاد مسمومیت میکند اما برای دفع حشرات موذی مانند سوسک های ژاپنی بسیار موثر و مفید است، زیرا وجود یک ماده مخصوص در این گل باعث می شود تا این سوسک ها از آن محیط فراری باشند.
گلدهی گل شمعدانی
زیبایی گل شمعدانی به گل های رنگارنگ و قشنگ آن است. متاسفانه در برخی موارد این گیاه گل های خود را از دست داده و یا گلدان به اصطلاح گل نمی دهد. علت گل ندادن شمعدانی می تواند عوامل مختلفی باشد، یکی از این عوامل نور است.شمعدانی ها عاشق نور هستند. یک شمعدانی سالم، جهت کسب انرژی لازم برای تولید گل و شکوفه، باید روزانه حداقل 6 ساعت نور خورشید را دریافت کند. بدون نور کافی رشد ادامه خواهد یافت اما بعید است که شکوفه دهی رخ دهد. علت بعدی سرمای بیش از حد هواست. گلهای گرما دوست، به هوای بیش از حد سرد یا گرم علاقه چندانی ندارند. شمعدانی نیز از این دست گل ها به شمار می رود. برای این گیاه دمای ایده آل در طول روز بین 21 الی 29 درجه سانتی گراد است. شمعدانی می تواند در طول فصل گلدهی خود، دمای نزدیک 15 درجه را نیز در شب تحمل کند. بسیاری از انواع شمعدانی گلدهی خود را در اوایل بهار آغاز کرده و تا قبل از گرم شدن بیش از حد هوا ادامه میدهند. آبیاری اشتباه و کوددهی نامناسب نیز در روند گلدهی این گیاه موثر است. به یاد داشته باشید عوامل زیادی در روش نگهداری گل شمعدانی تاثیر گذار هستند که باید به دقت رعایت شوند.
نحوه نگهداری از گل شمعدانی
نور مناسب گل شمعدانی
شمعدانی ها برای رشد و سلامت خود به نور کافی و مستقیم خورشید نیاز دارند. بنابراین شرایط و روش نگهداری و مراقبت از گل شمعدانی در بالکن آپارتمان ایجاب می کند گلدان را در جایی قرار دهید که نور مستقیم دریافت کند. چرا که سایه باعث توقف رشد و شل شدن برگ های آن می شود. اگر آن ها را در باغچه می کارید جایی را برای آن ها در نظر بگیرید که سایه نباشد. حتی در زمستان که آن را به داخل ساختمان منتقل می کنید بهتر است هنگام روز، گلدان را بیرون بگذارید تا نور کافی را دریافت کند. اما باید به یاد داشته باشید در تابستان کل ساعات روز آن را در معرض نور مستقیم قرار ندهید، چرا که براق بودن برگ های خود را از دست می دهند. در فصل زمستان برای فراهم کردن نور مورد نیاز شمعدانی می توانید از نورهای مصنوعی استفاده کنید که این امر موجب گل دهی سریعتر آن می شود. در فصل تابستان و هنگام آفتاب شدید باید مکان گیاه تان را جابجا کنید و آن را به مکانی که دارای سایه باشد انتقال دهید. اگر این گیاه را در خانه نگهداری می کنید آن را در مقابل پنجره های نورگیر قرار دهید پنجره های جنوبی بهترین گزینه می باشد.
آبیاری مناسب گل شمعدانی
به طور کلی باید به یاد داشته باشید شمعدانی جزء گیاهان آپارتمانی است که از آبیاری زیاد خوشش نمی آید و باعث آسیب به ریشه های آن می شود. علاوه بر این این آب بیش از حد باعث شل شدن برگ ها و بیمار شدن شمعدانی می شود. زمان مناسب برای آبیاری این گیاه هنگامی است که، در فاصله بین دو آبیاری سطح خاک خشک شده باشد که این زمان در فصل های مختلف تغییر پیدا می کند البته به دلیل اینکه شمعدانی خیلی سریع آب را به خود جذب می کند بعضی افراد فکر می کنند که نیاز آبی آن بالا است، اما اگر آبیاری بیش از حد نیاز آن باشد، به گیاه آسیب می زند و باعث پوسیدگی ریشه و کم کم منجر به خشک شدن آن می شود. رطوبت مناسب باعث رشد بهتر و سرحال شدن این گیاه می گردد. در روزهای گرم تابستان و در هنگام وزش باد تعداد دفعات آبیاری را افزایش دهید و در روزهای سرد زمستان آبیاری را یک بار در هفته و یا هر دو هفته یکبار انجام دهید. نکته مهم این است که باید دقت کنید که این گیاه نباید تشنه بماند. نور و آبیاری از نکات مهم در روش نگهداری گل شمعدانی محسوب می شود. همچنین آبیاری نامناسب و نور ناکافی باعث قرمز شدن برگ شمعدانی نیز می شود.
دمای مناسب گل شمعدانی
از آنجایی که گل شمعدانی دارای گونههای متفاوت است دمای مناسب برای هرکدام از این گونه ها متغیر است، اما به طور کلی می توان گفت دمای ۸ الی ۱۸ درجه برای رشد و گل دادن این گیاه مناسب می باشد. در زمستان که دمای هوا کاهش پیدا می کند بهتر است که شمعدانی را در خانه نگهداری کنید و آن را در مقابل پنجره های جنوبی قرار دهید. این گیاه برای مناطق ساحلی که دارای رطوبت می باشند و آب و هوای معتدل دارند مناسب تر می باشد و عکسالعمل بهتری نشان میدهد. شمعدانی عطری دمای ۱۰ الی ۱۵ درجه سانتیگراد را می پسندد.
خاک مناسب گل شمعدانی
یکی از نکات مهم در روش نگهداری گل شمعدانی استفاده از خاک مناسب می باشد. خاک مورد نیاز شمعدانی باید سبک باشد و زهکشی مناسبی داشته باشد. زهکشی یکی از مواردی است که باید حتما در انتخاب خاک و گلدان در نظر داشته باشید؛ زیرا رطوبت بیش از اندازه خاک، باعث پوسیدن گلبرگ های شمعدانی می شود. خاک مناسب برای گل شمعدانی ترکیبی از خاک رس، خاک تورب، خاک ماسه، خاک برگ وخاک باغچه است. ترکیب چند نوع از این خاک ها به رشد گل شمعدانی کمک می کند و باعث می شود تا گیاه به نحو احسنت پرورش پیدا کند. نکته ای که باید در نظر داشته باشید کودها هستند، از آنها غافل نشوید زیرا کم و کسری های گیاه را تامین می کند.
خاک اسیدی یا قلیایی مناسب گل شمعدانی
pH مناسب برای خاک شمعدانی حدود 6/5 است. این مقدار کمی اسیدی است اما این میزان برای رشد گیاه مناسب است. اسیدی بودن بیش تر از این حد سبب کاهش رشد گل شمعدانی می شود و به گیاه آسیب می زند. همچنین لازم به ذکر است که، خاک شمعدانی نباید دارای مواد آهکی باشد؛ زیرا به گیاه صدمه میزند.
تعویض گلدان شمعدانی
یکی از نکات مهم در روش نگهداری گل شمعدانی تعویض به موقع گلدان است. بهترین گلدانی که می توانید برای نگهداری از گل شمعدانی استفاده کنید، گلدان های سفالی است ته آن نیز سوراخ هایی برای خروج آب ایجاد شده باشد. اندازه گلدان نیز باید کامل اندازه ریشه باشد. بهترین زمان تعویض آن نیز زمانی است که ریشه ها کامل رشد کرده اند و از زیر گلدانی بیرون زده اند یا گلدان را شکسته اند. زودتر از آن به هیچ عنوان دست به تعویض گلدان نزنید.
کوددهی مناسب گل شمعدانی
هر گیاهی برای رشد و پرورش نیاز به کود دارد. کود مانند یک مکمل برای شمعدانی است و به تقویت این گیاه کمک می کند. بهترین زمان کود دهی به گل شمعدانی، در فصل رشد این گیاه است. یعنی از فصل بهار تا اواسط تابستان. کود مناسب برای گل شمعدانی، کود حلال در آب است. هر دو هفته یک مرتبه از این کودها برای شمعدانی استفاده کنید. ممنوعیت مهمی که در خصوص کود دهی وجود دارد، فصل زمستان است. در این فصل گیاه شمعدانی در حال استراحت است و نباید با کود دهی مزاحم استراحت شمعدانی شد.
هرس کردن گل شمعدانی
در میان گل ها و گیاهان آپارتمانی، شمعدانی ها از جمله گیاهانی هستند که نیاز به هرس زیاد دارند. بنابراین هنگام نگهداری و مراقبت از شمعدانی ها باید هر 6 ماه یکبار برگ ها را هرس کنیم تا گیاه بتواند برگ های تازه بدهد و رشد خوبی داشته باشد. زمان هرس نیز نباید گلدان گل داشته باشد. بنابراین اواخر زمستان و اواسط تابستان نیز بهترین زمان برای انجام این کار است. گاهی نیز لازم است کمی از سر ساقه اصلی را کوتاه کنیم تا برگ های جدید شروع به جوانه زنی کنند.
روش تکثیر گل شمعدانی
با استفاده از روش تکثیر می توانید گیاهان مورد علاقه خود را چندین برابر کنید، یکی از روشهای تکثیر گل شمعدانی هلندی، بذر است. بذر گل شمعدانی هلندی، روشی برای تکثیر گیاه است؛ اما اگر صبر کمی دارید بهتر است از این روش استفاده نکنید؛ زیرا این روش بسیار زمان بر است. برای تکثیر گیاه شمعدانی، استفاده از روش قلمه زدن بسیار پیشنهاد می شود. برای انجام این روش باید چند مرحله را پشت سرهم انجام دهید با ما همراه باشید تا تکثیر شمعدانی را آموزش ببینید.
تکثیر شمعدانی با روش قلمه زدن
ابتدا یک چاقو استرلیزه و تیز انتخاب کنید. انتخاب چاقوی تیز مانع از له شدن ساقه گیاه می شود. با استفاده از چاقو بین ۸ الی ۱۲ سانتیمتر از بالای ساقه گیاه را ببرید. گیاه بریده شده را هرس کنید، به جز برگهای سالم قسمتهای دیگر را هرس کنید. بعد از اینکه قلمه را از گیاه مادر جدا کردید وقت آن است که اجازه دهید تا قلمه ریشه بزند، برای انجام این کار دو روش مقابل شما است که در ادامه هر یک از این دو روش را توضیح میدهیم.
۱ -قلمه در آب
پس از اینکه قلمه را جدا کردید، یک ظرف آب محیا کنید، توجه داشته باشید که ظرفی انتخاب کنید که ارتفاع داشته باشد تا
ریشه های قلمه با کف ظرف برخورد نداشته باشد. سپس قلمه را داخل آب بگذارید و اجازه دهید تا گیاه ریشه بزند. پس از اینکه
قلمه ریشه زد میتوانید آن را بکارید.
۲ -قلمه در محیط خشک
در روش دوم پس از اینکه قلمه را از گیاه مادر جدا کردید آن را درون روزنامه بپیچید، روزنامه را در محیطی که دمای خشک دارد
و هیچگونه نوری ندارد قرار دهید، به مدت ۴۸ ساعت صبر کنید. سپس گیاه را از روزنامه جدا کنید، اگر قلمه ریشه زده باشد
زمان کاشت آن رسیده.است. زمانی که فرایند ریشه زدن به درستی انجام شد، وقت آن است که قلمه را درون گلدان بکارید، از
گلدانی با خاک مرطوب استفاده کنید، ابتدا گیاه را درون گلدان بکارید و سپس گلدان را در محیطی که هیچگونه نوری به آن
نمی تابد قرار دهید. پس از گذشت یک الی دو روز گیاه را به مکانی که نور در آن جریان دارد، منتقل کنید. و مرتب گیاه را آبیاری
کنید. مرطوب نگه داشتن خاک گیاه به رشد و ریشه زدن آن کمک می کند. پس از آن غافل نشوید.
مشکلات، آفات و بیماری های گل شمعدانی
امید است نکات ذکر شده به شما در روش نگهداری گل شمعدانی کمک کرده باشد. در ادامه متن به برخی از بیماری هایی که این گل را دچار مشکلات می سازد، اشاره می کنیم.
زرد شدن برگ های شمعدانی
یکی از شایعترین بیماری در این گل، کم رنگ شدن برگ شمعدانی و یا سفید شدن برگ شمعدانی است. افرادی که از این گیاه نگهداری می کنند ممکن است بارها شاهد آن باشند. اگر به صورت ناگهانی برگ های زیرین این گیاه زرد شد، دلیل آن آبیاری بیش از نیاز گیاه است. درصورت آبدهی به موقع باز هم برگ های گیاه زرد شد دلیل آن عدم زهکشی مناسب است. اگر گیاه شمعدانی علاوه بر زرد شدن، برگ های آن سبز کم رنگ هم شد دلیل آن، عدم دریافت مواد معدنی است. حضور گیاه در شرایط یخبندان هم باعث زرد شدن می شود.
ریزش و کوچک شدن برگ های شمعدانی
عواملی مانند آبیاری زیاد، آبیاری بسیار کم، نور نامناسب، خشک بودن بیش از حد خاک و شرایط نامناسب جوی باعث ریزش و یا کوچک شدن برگ شمعدانی می شود. اگر با ریزش برگ در گیاه شمعدانی متوقف نشود در نهایت گل دادن شمعدانی نیز قطع خواهد شد.
پوسیدگی ریشه و وجود تار بر روی برگ ها
پوسیدگی ریشه یکی از مشکلاتی است که ممکن است زیاد اتفاق بیوفتد و دلیل آن آبیاری زیاد، اکسیژن کم و آبشویی بیش از حد و هم چنین زیاد شدن نمک های محلول در آب است. وجود تار بر روی برگ ها ناشی از دو عامل است. این تار ها اگر مربوط به کنه باشد که باید با سم کونفیدور سم پاشی شود و اگر این تارها مربوط به عنکبوت باشد که برای گیاه مفید است و نیازی به سم پاشی و از بین بردن عنکبوت نیست .
قهوه ای شدن برگ های شمعدانی
برگ های قهوه ای در شمعدانی، اغلب اوقات نشانه یک مشکل قارچی است. پوسیدگی ریشه، که به عنوان کپک آب نیز شناخته می شود، به علت حمله یک قارچ به نام ”پیتیوم“ به ریشه رخ می دهد. اغلب اوقات، علت این امر نامناسب بودن زه کشی خاک است. این بیماری سبب تغییر رنگ ریشه از سفید به مشکی و خاکستری می شود.
علت سوختن نوک برگ شمعدانی
علت سوخت نوک برگ شمعدانی می تواند نور آفتاب مستقیم باشد. یعنی نور شدید و مستقیم آفتاب، سوختن و قهوه ای شدن نوک برگ ها را به دنبال دارد. همچنین آبیاری در زیر نور مستقیم هم می تواند عامل این موضوع باشد. قطرات آب مانند یک ذره بین عمل کرده و باعث سوختگی نوک برگ ها می شود.
امیدواریم که نکات ذکر شده در روش نگهداری گل شمعدانی توانسته باشد اندکی شما را در داشتن یک گل زیبا و سالم یاری رسانده باشد. به طور کلی گل شمعدانی گیاهان گلداری هستند. به همین دلیل اگر گلدانی از این گیاه در خانه دارید یا آن را در باغچه خانه خود کاشته اید باید به یاد داشته باشید علاوه بر در نظر گرفتن نیازهای آن، شرایط را برای گلدهی آن نیز فراهم کنید. به طور کل رشد شمعدانی در بهار آغاز می شود، گل می دهد و در نیمه تابستان گل ها خشک می شوند و رشد آن نیز متوقف می شود. اما اگر آب و هوای محیط برای آن مساعد باشد در پاییز دوباره شروع به گلدهی می کند. هنگام خرید گلدان شمعدانی نیز باید دقت کنید که اندازه برگ ها کوچک نباشد، پشت برگ ها شل و افتاده نباشند و کامل سفت باشند و رنگی که برگ ها دارند در تمامی قسمت های رنگ به طور کامل دیده شود.
زمانی که این گیاه را خریداری می کنید ، به رنگ و سایز آن دقت بسیار بالایی دارید. برگ های سالم گیاه شمعدانی نباید هیچ قسمت بدون رنگی داشته باشند. زیر برگ ها و ساقه ها نیز باید کامل سفت و محکم باشند و شل یا آویزان نباشند. این گیاه نباید هیچ گونه علایمی از آفت زدگی را در خود داشته باشد.